ΛΕΜΕ ΟΧΙ ΣΤΟ ΣΑΡΑΚΟΣΤΙΑΝΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΜΕ ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΝΑ

Η αλιεία, εμπορία και κατανάλωση πετροσωλήνων, πίνων και αχινών (και όχι μόνο) είναι παράνομη, καταστροφική για τα θαλάσσια οικοσυστήματα και επικίνδυνη για τον άνθρωπο. Ο μοναδικός λόγος που συνεχίζεται είναι επειδή κάποιοι «καλοφαγάδες» τα ζητούν μανιωδώς. Ώρα να σταματήσουν.

Η αλήθεια είναι ότι σε αυτό το ρεπορτάζ δεν δυσκολευτήκαμε ιδιαίτερα. Εννιά στις δέκα ψαροταβέρνες που διαφημίζουν ανερυθρίαστα τη διάθεση παράνομων αλιευμάτων, προθυμοποιήθηκαν να μας τα σερβίρουν. Μεταξύ αυτών, γνωστά εστιατόρια ψαροφαγίας, ψαροταβέρνες στο κέντρο της Αθήνας, ουζερί σε γραφικές περιοχές του Πειραιά και του Ευβοϊκού. «Πετροσωλήνες έχετε;» ρωτούσαμε τηλεφωνικά αφού είχαμε εκφράσει πρόθεση να κλείσουμε τραπέζι για οκτώ άτομα. «Βεβαίως» απαντούσαν με χαρά οι υπεύθυνοι. Ορισμένοι που δεν είχαν άμεσα διαθέσιμα κάποια από τα περιζήτητα οστρακοειδή, μας διαβεβαίωσαν ότι «θα μας φτιάξουν».

Ρωτήσαμε έναν από τους πλέον εκδηλωτικούς («αν είναι καλός ο πελάτης, του φέρνουμε όλα τα καλά της θάλασσας»): «Μα δεν είναι παράνομη η διάθεσή τους;». «Ποιος τα λέει αυτά;» απάντησε εκνευρισμένος. «Στο ίντερνετ το διάβασα». «Ψέματα είναι αυτά. Απαγόρευση υπάρχει για κάποια είδη και μόνο για κάποιους μήνες του χρόνου», προσπάθησε να το σώσει. «Αφού διάβασα ότι για τους πετροσωλήνες υπάρχει απαγόρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για όλο τον χρόνο», επιμείναμε. Ο κατά τα λοιπά ευγενέστατος εστιάτορας έκανε ότι δεν άκουσε. «Αυτά τρώγανε οι πατεράδες και παππούδες μας, κύριε. Να σας πω γιατί τα λένε; Γιατί τους ενοχλούν οι παραδόσεις μας. Θέλουνε να τρώμε όλοι φαστ-φουντ και πίτσες».

Καταγράψαμε την ανησυχία του για τις παραδόσεις του έθνους, τον ενημερώσαμε ότι δεν θα κλείσουμε τραπέζι σε ψαροταβέρνα που σερβίρει απαγορευμένα προϊόντα, και συνεχίσαμε το ρεπορτάζ. Τα αποτελέσματα αντίστοιχα, αν και ορισμένοι μας ζήτησαν «να τα πούμε» ή «να τα βρούμε» από κοντά. Όταν επιμέναμε (με το πιασάρικο επιχείρημα «φιλοξενώ ξένους και θέλω να τους προσφέρω το καλύτερο»), οι αντιστάσεις κάμπτονταν.

Η μοναδική εξαίρεση στην αλυσίδα των καταφατικών απαντήσεων, ήρθε από την υπεύθυνη του εστιατορίου «Κόλλιας». Παρότι οι πετροσωλήνες αναγράφονται στο μενούΤο μενού, η υπεύθυνη μας διαβεβαίωσε ότι δεν πρόκειται να βρούμε. Μας πρότεινε μάλιστα να μην τα ζητάμε από άλλα εστιατόρια γιατί έτσι ενισχύεται το παράνομο εμπόριο, κάτι που, όπως μας είπε, ισχύει και για τους αχινούς.

Οι «ψαράδες» με τα σφυριά και τα κομπρεσέρ

Οι πετροσωλήνες είναι ενδημικό είδος της λεκάνης της Μεσογείου. Το βασικό χαρακτηριστικό τους είναι ότι είναι ενδολιθικοί οργανισμοί, διαβιούν δηλαδή μέσα σε ασβεστολιθικά βράχια, καθώς εκκρίνουν υδροχλωρικό οξύ το οποίο διαλύει τον ασβεστόλιθο. Μέσα στα βράχια δημιουργούν τις προστατευμένες φωλιές τους και αναπτύσσονται. Οι αλιείς δεν έχουν τρόπο να τους αποσπάσουν και προσφεύγουν σε παράνομες μεθόδους: είτε σπάνε τα βράχια με σφυριά, ακόμη και κομπρεσέρ, είτε τα ανατινάζουν με δυναμίτες προκαλώντας ανυπολόγιστη καταστροφή στο θαλάσσιο οικοσύστημα.

Η αλιεία πετροσωλήνωνExploitation and commerce of Lithophaga lithophaga in Spain | και άλλων προστατευμένων οστρακοειδών και άλλων αλιευμάτων έχει απαγορευτεί από το 1992 σε όλη την ΕΕΑnimal and plant species of community interest in need of strict protection | Εuropean Animal Agency, αλλά και τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες. Οι ρητές αναφορές στην απαγόρευση της αλιείας τους συναντώνται στην Οδηγία για τους ΟικοτόπουςΟδηγία 92/43/EOK του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (92/43), τη Συνθήκη της ΒαρκελώνηςΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 13ης Σεπτεμβρίου 2010 και τη Συνθήκη της ΒέρνηςΣύμβαση της Βέρνης | Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη εγκύκλιο του υπουργείου Αγροτικής ΑνάπτυξηςΗ εγκύκλιος, τα είδη δίθυρων μαλακίων που προστατεύονται αυστηρά σε βαθμό που να «απαγορεύεται σε όλη την επικράτεια η αλίευση, η διατήρηση επί του σκάφους η μεταφόρτωση, η εκφόρτωση, η αποθήκευση, η πώληση και η έκθεση ή η προσφορά για πώληση» είναι τα: Pholas dactylusPholas dactylus (δάκτυλο, φτερά αγγέλου), Lithophaga lithophagaLithophaga lithophaga (πετροσωλήνας ή λιθοδόμος ή χουρμάς), φολάδα) και Pinna nobilisPinna nobilis (πίννα).

Ένας πρόσθετος λόγος για την απαγόρευση της συλλογής των πετροσωλήνων είναι ότι για την ανάπτυξη ενός πετροσωλήνα απαιτούνται τουλάχιστον 50 χρόνια (αναπτύσσεται κατά 20 χιλιοστά το έτος), με αποτέλεσμα να είναι πρακτικά αδύνατη η αποκατάσταση του πληθυσμού τους.

Παρά το αυστηρό θεσμικό πλαίσιο και τις ευρωπαϊκές οδηγίες, η συλλογή, διάθεση και κατανάλωσή των οστρακοειδών αυτών γίνεται σε αρκετές περιοχές της χώρας μας, χωρίς να ενοχλείται (σχεδόν) κανείς. Ο Στέλιος ΚατσανεβάκηςΤο βιογραφικό του στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου , αναπληρωτής καθηγητής Επιστημών της Θάλασσας στο πανεπιστήμιο Αιγαίου, έχει ασχοληθεί επί σειρά ετών με το αντικείμενο. Όπως μας εξηγεί, το πρόβλημα είναι πιο έντονο σε ορισμένες περιοχές, λόγω της υψηλής ζήτησης. «Οι ζημιές που έχουν προκληθεί και συνεχίζουν να προκαλούνται στον οικότοπο της παράκτιας ζώνης είναι σχεδόν ανεπανόρθωτες. Αυτό που απομένει μετά την εντατική αλιεία είναι γυμνά βράχια». Τονίζει ότι δεν απειλούνται απλώς συγκεκριμένα είδη όπως ο πετροσωλήνας, αλλά ολόκληρο το οικοσύστημα. «Αρκετά εμπορικά αλιεύματα επιλέγουν την παράκτια ζώνη ως τόπο αναπαραγωγής. Τα τελευταία χρόνια, το πρόβλημα έχει γίνει ακόμη πιο έντονο καθώς με την αλιεία συγκεκριμένων θαλάσσιων ασπόνδυλων ασχολούνται μόνο ερασιτέχνες ψαράδες, σε καθεστώς πλήρους παρανομίας».

O Σπύρος Κοράκης, πρόεδρος της ιχθυαγοράς Αθηνών, είπε στο inside story ότι «δεν έχει ιδέα ποιοι τα διακινούν». Μας διαβεβαίωσε πάντως ότι τουλάχιστον στη Βαρβάκειο αγορά δεν έχει μπει πίννα πάνω από δέκα χρόνια.

Μια φαιδρή μόδα με gourmet περίβλημα

Το 2011, ο κ. Κατσανεβάκης ως ερευνητής του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, είχε συντονίσει τη μεγαλύτερη σχετική έρευνα στην Ελλάδα. Τα αποτελέσματαΗ έρευνα «"Protected" marine shelled molluscs: thriving in Greek seafood restaurants» δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Mediterranean Marine Science. Ο καθηγητής και οι συνεργάτες του πήραν συνεντεύξεις από τους υπευθύνους 219 εστιατορίων σε 92 πόλεις. Διαπίστωσαν ότι τουλάχιστον οκτώ προστατευόμενα είδη οστρακοειδών και άλλων θαλασσινών περιλαμβάνονται στα προσφερόμενα είδη. Το συνηθέστερο είναι οι πετροσωλήνες που σερβίρεται στο 22,8% των εστιατορίων της έρευνας, ενώ σε συγκεκριμένες περιοχές, όπως γύρω από τον Ευβοϊκό, το έδεσμα προσφέρεται στα 2/3 των επιχειρήσεων εστίασης. Σε follow-up έρευνα διαπιστώθηκε ότι δεκάδες εστιατόρια σε 33 πόλεις στη χώρα συνεχίζουν να σερβίρουν ή και να αποστέλουν κατ’ οίκον πετροσωλήνες και άλλα προστατευόμενα οστρακοειδή.

ΠΗΓΗ:https://insidestory.gr/article/mayri-agora-ypo-exafanisi-thalassinon?token=A7529S5QF3&utm_source=twitter&utm_medium=post&utm_campaign=throwback&utm_content=%2Farticle%2Fmayri-agora-ypo-exafanisi-thalassinon&fbclid=IwAR2hazuJIJzwnC4A_Y9Uiwc9dvH1KOxZHvtnhEvJH5k96-9DZPe1QQIehlY